Monday, November 19, 2012

រឿងល្បើកនិងរឿងនិទាន

រឿង សារិកា ក្ងោក និង កុក

(បទ កាកគតិ)
ថ្លែងពីព្រានព្រៃ         ទាក់បានសត្វបី              គឺសារិកា
ក្ងោកមួយកុកមួយ      យកមករក្សា                 ហ្វឹកហាត់វិជ្ជា
                                    ចេះស្តាប់សម្តី ។
បង្រៀនសារិកា           ឲ្យចេះភាសា                អាចនិយាយស្តី
ឆ្លើយឆ្លងនឹងមនុស្ស    មិនថាប្រុសស្រី            ព្រោះវាឆ្លាតវៃ
                                     លើសសត្វនានា ។
ឯក្ងោកនិងកុក             ឲ្យរៀនរាំក្លុក                 ល្អមើលអស្ចារ្យ
លុះដល់គ្រាមួយ          ព្រានយកពួកវា            ថ្វាយស្តេចទស្សនា
                                     កំសាន្តហឫទ័យ ។
នៅមុខរាជា                 ឆោមសារិកា                  សាសងសម្តី
ជួនកាលវាហួច           ជួនកាលនិយាយ          ឆ្លើយនឹងព្រានព្រៃ
                                     ឥតភ្លេចមួយឃ្លា ។
ក្រោយពេលបានស្តាប់   សំនៀងសាសព្ទ         សត្វសារិកា
ស្តេចសព្វហឫទ័យ         ហើយសួរព្រានថា        យើងចង់ជាវវា
                                       ពីអ្នកបានទេ ។
ព្រានទូលថាបាន           សត្វទាំងបីប្រាណ          ឥតបញ្ហាទេ
តែសូមទ្រង់ទត             ក្ងោកនិងកុកដែរ              ពួកវាពូកែ
                                       រាំត្លុកក្រៃណា ។
ស្តេចឮដូច្នោះ               ទ្រង់ផ្តល់កិត្តិយស            ឲ្យសត្វមយូរ៉ា
ឡើងរាំលើឆាក             ថ្វាយទ្រង់ទស្សនា           តើវាអស្ចារ្យ
                                      ដូចព្រានពោលទេ ។
ក្ងោកឡើងលើឆាក       បើកកន្ទុយខ្វាក                ខិតខំរាំរេ
លាតត្រដាងស្លាប        ខ្លួនរីកធំទ្វេ                 ស្តេចទតហើយស្នេហ៌
                                      ក្ងោកពេញចិន្តា ។
ស្តេចប្រាប់ឲ្យគេ           ចាប់ក្ងោកទុកដែរ             ដូចសារិកា
ដល់វេនកុកម្តង           វាមានប្រាជ្ញា            ឈ្វេងយល់ហេតុការណ៍
                                    ពីគ្រោះថ្នាក់ធំ ។
កុករិះគិតថា                សត្វសារិកា                      និងក្ងោកខិតខំ
សម្តែងវិជ្ជា                  មិនហ៊ានបន្លំ                     បានល្អឧត្តម
                                    ស្តេចគាប់ហឫទ័យ ។
ស្តេចស្រឡាញ់ពេក    ចាប់ដាក់ទ្រុងដែក           ទុកទតរាល់ថ្ងៃ
ធម្មតាសត្វជាប់--         ទ្រុងគ្មានសេរី                  ដូចសត្វបក្សី
                                     រស់ក្នុងព្រៃឡើយ ។
លុះគិតឃើញច្នោះ      កុកឱនក្បាលចុះ              ធ្វើល្ងង់តោះតើយ
ត្រដាងស្លាបរាំ             លើកជើងល្វើយៗ       ស្តេចទតយល់ហើយ
                                    មិនចូលចិត្តសោះ ។
ស្តេចចេញបញ្ជា         កុកមិនបានការ                ដោះលែងវាចុះ
ព្រានបានស្តាប់ហើយ     ចាប់កុកលើកបោះ        ឲ្យវាហើរហោះ
                                     វិលចូលក្នុងព្រៃ ។
កុកវិលទៅស្ថាន         ជួបញាតិសន្តាន                រស់មានសេរី
ព្រោះមានគំនិត         ចេះគិតលកលៃ                ប្រើភាពឈ្លាសវៃ
                                   រកសេរីភាព ៕
"ចំណេះវិជ្ជា បើប្រើខុសកាលវេលា អាចនាំទុក្ខដល់ខ្លួន"

No comments:

ចំណីខួរក្បាល

គ្រាប់សណ្តែក មិនដែល អ្នកដែលសិក្សាវិស័យវេជ្ជសាស្ត្រ ប្រហែលជាធ្លាប់ឮឈ្មោះលោក ហ្គ្រេកហ្គ័រ មិនដែល (Gregor Mendel, 1822-1884) ។ គាត់គឺជាបិតានៃ...