រឿងល្បើកនិងរឿងនិទាន

រឿង តោនិងទន្សាយ

(បទ ភុជង្គលីលា)
តោមួយស្វែងរកចំណី               នៅក្បែរមាត់ព្រៃ      រំពៃសម្លឹង ។
ឃើញទន្សាយមួយដេកស្តឹង     វាគិតរំពឹង                លោតទៅចាប់ឆី ។
ក្សិណនោះមានឈ្លូសក្មេងវ័យ ដើរចេញពីព្រៃ         ជួបវាក់នឹងតោ ។
តោឃើញឈ្លូសធាត់ធំល្អ          វារេរត់មក៍          ដេញចាប់ឈ្លូសវិញ ។
ពេលឃើញតោស្ទុះមកដេញ     ឈ្លូសក៏រត់ចេញ     គេចយ៉ាងរហ័ស ។
ស្នូរជើងរត់ឮព្រូសប្រះ            ដូចគេស្រែកដាស់       ទន្សាយឲ្យភ្ញាក់ ។
ទន្សាយភ័យស្លន់ញ័រញាក់        ស្ទុះរត់កន្ទ្រាក់          ចូលព្រៃបាត់ទៅ ។
ឯតោរត់ហត់ពេកកូវ           ប្រឹងណាស់តែនៅ     ដេញឈ្លូសមិនទាន់ ។
វាក៏ប្រញាប់រួសរាន់              វិលជាបន្ទាន់             មករកទន្សាយ ។
ប៉ុន្តែគួរឲ្យសោកស្តាយ        ដ្បិតអីទន្សាយ           បានរត់ទៅបាត់ ។
តោអង្គុយធ្មឹងស្ងៀមស្ងាត់     នឹកដល់ឧប្បត្តិ-          ហេតុដែលកន្លង ។
ក្នុងចិត្តតោសែនមួហ្មង         ព្រោះតែបំណង          មិនបានសម្រេច ។
ប្រាក់ក៏បង់ថង់ក៏ដាច           គ្មានអ្វីដែលអាច     ស្រោចស្រង់វិញបាន ។
ស្តាយណាស់ស្តាយហួសប្រមាណ    តោស្រែកទូន្មាន      ខ្លួនវាឲ្យចាំ ។
ថាកុំលោភហួសបំណាំ       ក្រែងលោជួបកម្ម      បាត់លាភភោជនីយ ៕

អ្នកដែលលោភលន់ខុសច្បាប់ក្បួន ច្រើនតែផុងខ្លួនបាត់
ផលប្រយោជន៍ ។

“មានចាបមួយនៅក្នុងដៃ ប្រសើរជាងចាបពីរនៅក្នុងព្រៃគុម្ពោត”
                                                                           (សុភាសិតជប៉ុន) ។