Wednesday, February 13, 2013

កំណាព្យមនោសញ្ចេតនា

ល្បើក ស្វាញីឈ្មោល (ត)
ឆន្ទាគតិ                     វិនិច្ឆ័យសេចក្តីបរិយាយ
ចរិតរាយមាយ          លម្អៀងដោយសារស្រឡាញ់ ។
ទោសាគតិ                 មានចិត្តបដិឃៈគ្នាន់ក្នាញ់
ផ្ទុយពីស្រឡាញ់        លម្អៀងដោយសារខឹងស្អប់ ។
មោហៈគតិ                 មិនចេះត្រិះរិះសព្វគ្រប់
ខឹងស្អប់ជីកកប់          ខុសជាប់ដោយក្តីល្ងង់ខ្លៅ ។
ភយាគតិ                     លម្អៀងព្រោះខ្លាចពេកកូវ
ក្នាញ់ខឹងខ្លាចខ្លៅ       នាំមកនូវក្តីប្រេះឆា ។
ច្នេះបើយើងគេ           ដែលជាគូស្នេហ៍សង្សារ
បដិបត្តិដូចគ្នា             តាមមាគ៌ាខាងលើនេះ ។
នោះបងយល់ថា        ចំណងស្នេហាមិនប្រេះ
បែកបាក់របេះ             រលាតរលេះឡើយហ្ន៎ា ! ។
ក្រោយពីបានស្តាប់     ស្វាឈ្មោលរៀបរាប់ពិស្តារ
យុទ្ធសាស្ត្រការពារ     ថែស្នេហាឲ្យគង់វង្ស ។
ស្វាញីឆ្លាតឆ្លៀត          សួរទៀតដោយក្តីផ្ចិតផ្ចង់
ថាខ្ញុំនេះចង់                 ដឹងពីចរិតរៀមរ៉ា ។
បងបានរៀបរាប់          ប្រាប់ពីមាគ៌ាតម្រា
សម្រាប់រក្សា                ជីវិតស្នេហាឲ្យគង់ ។
ស្វាមីភរិយា                  អាចរស់ជុំគ្នាយូរលង់
លុះក្សិណក្ស័យបង់      សង្ខារលាចាកលោកទៅ ។
ខ្ញុំមិនប្រឌិត                   ប្រាប់បងថាពិតជាត្រូវ
តម្រាពាលពៅ              លើកមកប្រដៅខាងលើ ។
តែខ្ញុំនៅគិត                  ដ្បិតចិត្តជំពាក់ស្ទាក់ស្ទើរ
ដូច្នេះសុំស្នើ                  សួរពីចរិតបងម្តង ។
បងថាស្នេហា                យើងអាចរក្សាឥតហ្មង
បើយើងចងក្រង            តាមដានគន្លងមាត្រា ។
ឳវាទពុទ្ធអង្គ                  ផ្ចង់ដោយធម៌បួនប្រការ
មេត្តាករុណា                  មុទិតាឧបេក្ខាទៀត ។
មានទាំងចិត្តល្អៀង        ដែលត្រូវចៀសវាងកុំបៀត
ចិត្តដែលចោលម្សៀត    នាំខ្លួនឲ្យឃ្លាតសច្ចៈ ។
ឆន្ទាគតិ                          ទោសាគតិអបល័ក្ខណ៍
មោហៈភយា                  ជាធ្នាក់ទាក់ស្នេហ៍ឲ្យក្ស័យ ។
ធម្មតាសត្វលោក           កើតមកខ្វះជោគអាល័យ
ពីតូចដល់ក្ស័យ               រួបរឹតដោយកាមរាគា ។
តណ្ហាដឹកមុខ                  មោហ៍បាំងស្ទើរគ្រប់ៗគ្នា
ពិបាកក្រៃណ៎ា !               រក្សាឫកពានឹងន៏ ។
បងយកទ្រឹស្តី                   ព្រះពុទ្ធអង្គច្នៃបវរ
ប្រាប់ខ្ញុំថាល្អ                     គួរយើងបដិបត្តិកុំឃ្លាត ។
ដើម្បីរក្សា                          ជីវិតស្នេហាមួយជាតិ
កុំឲ្យរវាត                           បែកបាក់ព្រាត់ឃ្លាតគ្នាឡើយ ។
ខ្ញុំខ្វល់ខ្វាយពិត                 ពីចិត្តចរិយាត្រាណត្រើយ
យល់ដឹងម្លឹងហើយ           ម្តេចឡើយនៅបរាជ័យ ។
បងថាស្នេហ៍មុន               ស៊ុនធ្លាក់នរកអវីចី
តើមូលហេតុអ្វី                   ទើបស្នេហ៍បងក្ស័យដូច្នេះ ។
ឬមួយក៏បង                        ចេះត្រឹមទ្រឹស្តីមិនផេះ
មិនយកចំណេះ                  មកអនុវត្តឲ្យខ្ជាប់ ។
ស្វាឈ្មោលស្តាប់ហើយ      វាក៏ឆ្លាសឆ្លើយរៀបរាប់
ថាឱ ! គូគាប់                       ទ្រនាប់ចិន្តាបងអើយ ។
អូនសង្ស័យបង                    ថាជាសត្វអន់កន្តើយ
យល់ដឹងម្លឹងហើយ              ម្តេចឡើយមិនអាចការពារ ។
ថែស្នេហាមុន                       ឲ្យផុតទុក្ខទណ្ឌវេទនា
គ្មានកម្មវេរា                          វៀរចាកការព្រាត់ប្រាសឃ្លាត ។
បងសូមប្រាប់ថា                   ក្បួនថែស្នេហាគ្រប់ស្នៀត
មិនអាចរវាត                         ឃ្លាតចិត្តយើងរាល់គ្នាទេ ។
បើប្តីប្រពន្ធ                            ប្រកាន់យកបុណ្យឥតរេ
រក្សាការថែ                            ស្នេហាឲ្យគង់វង្សនៅ ។
តាមដោយគន្លង                   ឳវាទពុទ្ធអង្គនោះពៅ
ស្នេហ៍ពិតឋិតនៅ                  មិនបាត់បង់ទៅណាទេ ។
តែបើមានស៊ុន                       ប្តីឬប្រពន្ធឥតគ្នេរ
គិតតែងាករេ                          តាមតែតណ្ហាដឹកមុខ ។
ភ្លេចកាតព្វកិច្ច                       ភ្លេចធម៌ពុទ្ធអង្គចារទុក
ពឺតតែសម្រុក                         យកឈ្នះតែម្នាក់ឯងអង្គ ។
នោះពិតស្នេហា                     មិនអាចរក្សាយូរលង់
ច្បាស់ជាបាត់បង់                   ក្នុងថ្ងៃណាមួយមិនខាន ។
រឿងស្នេហាបង                      កាលពីអតីតនោះមាន
ករណីខកខាន                        ប្រណិប័តន៍តាមពុទ្ធឳវាទ ។
តែរឿងនរណា                        ជាអ្នកពាធាខុសខ្នាត
ធ្វើឲ្យរវាត                               នាំស្នេហ៍ឲ្យឃ្លាតព្រាត់ប្រាស ។
បងសូមត្រាណត្រើយ           ត្រិះរិះគិតឲ្យបានច្បាស់
តើមានអ្វីខ្លះ                            ជាកត្តាទុក្ខកង្វល់ ។
បើស្វាពីររូប                             មួយរូបយល់ធម៌កិច្ចកល
ដោះទុក្ខកង្វល់                        ក្នុងវដ្តសង្សារជីវិត ។
ឯស្វាមួយទៀត                       មានចិត្តចង្អៀតវិបរិត
ខ្វះការរិះគិត                            ស្វែងយល់ពីចិត្តសង្សារ ។
នោះចិត្តអប្រីយ៍                       នឹងកាត់ប្រល័យសង្ខារ
ជីវិតស្នេហា                              ដល់ក្តីមរណាមិនខាន ។
នេះគឺរឿងបង                           កាលគ្រាកន្លងកល្យាណ
ស្នេហ៍ដែលក្ស័យបាន              ដោយសារខ្វះការយល់ដឹង ។
បងសូមឆ្លាស់ឆ្លៀត                  ប្រាប់អូនថែមទៀតត្រង់ហ្នឹង
ថាយើងគួរប្រឹង                        ស្វែងយល់ឲ្យដឹងច្បាស់ការ ។
ជីវិតស្វាមី                                 ភរិយាជាគូសង្សារ
ទោះជាយ៉ាងណា                     មិនអាចប្រេះឆាងាយទេ ។
បើយើងទាំងពីរ                        សម្ភីបដិបត្តិឥតរេ
ថែរក្សាស្នេហ៍                           តាមតែឳវាទព្រះពុទ្ធ ។
ប្រាកដបានសុខ                       គ្មានរឿងអែអុកស្មុតទ្រុឌ
ស្នេហ៍ក៏បរិសុទ្ធ                         រួចផុតអស់រឿងសោកសៅ ។
តែបើមានម្នាក់                          ធ្លាក់ក្នុងអគតិភពផ្លូវ
ច្បាស់ជាស្នេហ៍ត្រូវ                   ដល់នូវអហោសិកម្ម ។

                                                 ( សូមរង់ចាំអានវគ្គបន្ត )

No comments:

ចំណីខួរក្បាល

គ្រាប់សណ្តែក មិនដែល អ្នកដែលសិក្សាវិស័យវេជ្ជសាស្ត្រ ប្រហែលជាធ្លាប់ឮឈ្មោះលោក ហ្គ្រេកហ្គ័រ មិនដែល (Gregor Mendel, 1822-1884) ។ គាត់គឺជាបិតានៃ...