ចំណីខួរក្បាល

ឡប់សតិ (Absurd) ថ្មីៗនេះ អ្នកគ្រូ ប៉ែន សេដ្ឋារិន បានលើកយកទស្សនវិជ្ជា វិបល្លាសទិដ្ឋិ (Absurdism) មកបំភ្លឺសិស្សគណរបស់គាត់ ។ វាជាឱកាសដ៏ល្អមួយសម្រាប់ការភ្ជាប់ទស្សននេះទៅនឹងតថភាពដែលកំពុងតែស្តែងចេញមកនៅក្នុងរឿងល្ខោន Absurd ឬ (Political Farce) របស់ក្រុមល្ខោនដ៏ល្បីល្បាញមួយក្រុមនៅសហរដ្ឋអាមេរិក ។ ក្រុមល្ខោននេះដឹកនាំដោយមហាគុរុព្រះនាម ដូណាល់ ត្រាំ ដែលជាប្រធានាធិបតីនៃសហរដ្ឋអាមេរិកផង និងជាមហាសេដ្ឋីផង ។ សម្រាប់អ្នកដែលតាមដានព្រឹត្តិការណ៍នយោបាយនៅសហរដ្ឋអាមេរិក ថ្ងៃទី៦ ខែមករា នេះ គឺជាថ្ងៃចុងក្រោយនៃការសម្តែងល្ខោននយោបាយរឿង Absurd ។ រឿងកុនក្តី ល្ខោនក្តី ឆាកចុងក្រោយ ឬ ឆាកបញ្ចប់តែងតែល្អមើលខ្លាំងត្បិតអ្នកនិពន្ធនិងអ្នកដឹកនាំរឿង រមែងបង្ហាញអាថ៌កំបាំងទាំងអស់នៅចុងបញ្ចប់នៃសាច់រឿង ។ សម្រាប់ខ្ញុំ ខ្ញុំដឹងអំពីអាថ៌កំបាំងនៃឆាកចុងក្រោយរបស់ល្ខោននេះរួចទៅហើយ ត្បិតអីខ្ញុំជាចៃល្ខោនប្រភេទនេះ ។ Absurd ជាពាក្យអង់គ្លេសដែលមានន័យដ៏សាមញ្ញថា៖ ធ្វើកិច្ចការឆ្កួតៗ ។ មនុស្សជាដែលមានសតិល្អត្រឹមត្រូវ ទៅធ្វើកិច្ចការឆ្កួតៗគឺយ៉ាប់ជាងមនុស្សឆ្កួតទៅទៀត ។ មិនមាននិយមន័យសម្រាប់សម្គាល់មនុស្សប្រភេទនេះទេ ។ ប៉ុន្តែ ឆាកល្ខោនចុងក្រោយដែលគេនឹងសម្តែងនៅក្នុងមន្ទីររដ្ឋសភានៃសហរដ្ឋអាមេរិក នៅវេលាម៉ោង១រសៀលនាថ្ងៃទី៦ ខែមករានេះ វានឹងបង្ហាញអំពីមនុស្សជាទៅធ្វើកិច្ចការឆ្កួតៗ ។ ថ្ងៃទី៦មករាគឺជាថ្ងៃដែលសមាជិករដ្ឋសភាសហរដ្ឋអាមេរិកទាំង៥៣៥រូប និងប្រតិភូ៣រូប បើកកិច្ចប្រជុំរួមមួយ (Joint Session) ដើម្បីបើកស្រោមសំបុត្រសន្លឹកឆ្នោតតំណាង (Electoral Votes) ជ្រើសរើសប្រធានាធិបតី ។ លទ្ធផលបឋមនិងចុងក្រោយនៃការបោះឆ្នោតត្រូវបានដឹងឮរួចហើយគឺលោក ចូ បៃដិន ទទួលបាន៣០៦សម្លេង និងលោក ដូណាល់ ត្រាំ ទទួលបាន ២៣២សម្លេង ។ ប៉ុន្តែ លោកត្រាំ ឡាំប៉ាមិនទទួលស្គាល់លទ្ធផលនេះទេ ។ ដូច្នេះ គាត់ក៏ចាប់ផ្តើមបង្ករឿងរហូតមកដល់ថ្ងៃនេះ ។ ឆ្លើយតបទៅនឹងការឡាំប៉ារបស់លោក ត្រាំ ស្ម័គ្របក្សពួកចំនួនមួយតំបរស្វា ដែលមានសមាសភាព១២រូបមកពីស្ថាប័នព្រឹទ្ធសភាបានប្រកាសថា ខ្លួននឹងឡើងសម្តែងល្ខោនរឿង Absurd ដើម្បីបង្ហាញទេពកោសល្យឲ្យទស្សនិកជនមើល មិនឲ្យទាស់ចិត្តឡើយ ។ នៅក្នុងពិធីបើកស្រោមសំបុត្រសន្លឹកឆ្នោតនាថ្ងៃ៦មករានេះ រដ្ឋធម្មនុញ្ញបានដាក់កំហិតជាក់លាក់ណាស់ ។ អ្វីដែលអង្គបោះឆ្នោត(Electoral college)បានសរសេរនៅលើសន្លឹកឆ្នោត គឺត្រូវតែទទួលស្គាល់ជាផ្លូវការ ។ អ្នកដែលកែឬបំភ្លៃពាក្យពេចន៍របស់អង្គបោះឆ្នោតគឺក្បត់ឆន្ទពលរដ្ឋ ។ ក្បត់ឆន្ទពលរដ្ឋគឺស្មើនឹងក្បត់រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ។ ក្បត់រដ្ឋធម្មនុញ្ញគឺក្បត់ជាតិ ។ រដ្ឋធម្មនុញ្ញអនុញាតិឲ្យសមាជិកតំណាងរាស្ត្រឬព្រឹទ្ធសភា ជំទាស់លទ្ធផលរបស់អង្គបោះឆ្នោតនៃមណ្ឌលណាមួយ ដោយតម្រូវឲ្យមានសម្លេងជំទាស់យ៉ាងហោចណាស់មួយរូបចេញពីស្ថាប័នតំណាងរាស្ត្រ និងមួយរូបទៀតចេញពីស្ថាប័នព្រឹទ្ធសភា ។ នៅពេលមានករណីនេះកើតឡើង សមាជិកអង្គប្រជុំចាំបាច់ត្រូវបំបែកជួរគ្នាទៅប្រជុំនៅក្នុងស្ថាប័នរបស់ខ្លួនរយៈពេលពីរម៉ោង ដើម្បីបោះឆ្នោតថាតើគួរទទួលស្គាល់ការជំទាស់ ឬក៏ទាត់ចោល ។ ការជំទាស់អាចទទួលយកបានឬក៏ជោគជ័យ តែនៅក្នុងករណីអង្គសភាទាំងពីរបោះឆ្នោតគាំទ្រ ។ សមាជិកភាគច្រើននៅក្នុងព្រឹទ្ធសាភាគឺជាអ្នកគាំទ្រលោក ត្រាំ ។ ឯសមាជិកភាគច្រើននៅក្នុងរដ្ឋសភា ឬស្ថាប័នតំណាងរាស្ត្រគឺជាអ្នកគាំទ្រលោក បៃដិន ។ ដូច្នេះ លទ្ធផលនៃការជំទាស់នានាគឺយើងដឹងជាមុនរួចទៅហើយថា វាជាការបរាជ័យជៀសមិនរួច ។ សមាជិកព្រឹទ្ធសភា ដែលគ្រោងដាក់ពាក្យជំទាស់នឹងលទ្ធផលរបស់អង្គបោះឆ្នោតចេញពីមណ្ឌលដែលខ្លួនគ្រោងជំទាស់នោះ ពួកគេក៏ដឹងដោយឥតមន្ទិលអំពីប្រការនេះដែរ ។ ក៏ប៉ុន្តែ នេះគឺជាល្ខោនរឿង Absurd ។ តួសម្តែងចាំបាច់ត្រូវតែ ABSURD ។ សមាជិករដ្ឋសភាច្រើនលើសលុបមកពីគ្រប់គណបក្សមិនឡប់ទេ ។ ពួកគេដឹងច្បាស់ថាអ្វីដែលត្រឹមត្រូវនិងអ្វីដែលមិនត្រឹមត្រូវ ឬអ្វីដែលគួរធ្វើ ។ លោក ចន ហ៊្សូន (John Thune) ដែលជាអ្នកគ្រុបគ្រងសមាជិកព្រឹទ្ធសភា(Majority Whip) មកពីគណបក្សសាធារណរដ្ឋដែលសហការីគ្រោងជំទាស់លទ្ធផលបោះឆ្នោតនោះ បានមានប្រសាសន៍ថា៖ ដំណើរជំទាស់នឹងលទ្ធផលឆ្នោតរបស់អង្គបោះឆ្នោត គឺមិនខុសអំពីឆ្កែត្រូវគ្រាប់ឡើយ "[It] would be like a shot dog" ។ ខ្ញុំមិនដែលឃើញឆ្កែត្រូវគ្រាប់ទេ ។ ធ្លាប់តែឃើញឆ្កែត្រូវព្រនង់ ។ ក៏ប៉ុន្តែ រូបារម្មណ៍នៅក្នុងពាក្យពេចន៍អត្ថាប្បដិរូប (Figurative language) ដែលបង្កប់ទៅដោយខ្លឹមសារជ្រៅជាងសមុទ្រនេះ ល្មមនឹងអាចឲ្យខ្ញុំយល់បាន ។ ធម្មតាសត្វឆ្កែ វាតែងតែមានម្ចាស់និងធ្វើកិច្ចការតម្រូវចិត្តម្ចាស់វាជានិច្ចជាកាល ។ ពេលខ្លះ ម្ចាស់វាឃ្នើសចិត្តក៏វាយវានឹងព្រនង់ឬទាញកាំភ្លើងមកបាញ់ ។ ឆ្កែដែលត្រូវព្រនង់ឬត្រូវគ្រាប់ ត្រូវតែរត់គេចចេញឲ្យឆ្ងាយពីផ្ទះរង់ចាំទាល់តែម្ចាស់ឈប់ខឹងទើបអាចចូលមកក្នុងផ្ទះវិញ ។ នៅក្នុងករណីដែលម្ចាស់អស់ភក្តីភាពជាមួយនឹងវា ឆ្កែនោះនឹងក្លាយជាឆ្កែដែលគេបំបរបង់ចោល ឬឆ្កែអនាថា ។ ជីវិតឆ្កែអនាថា គ្មានឡើយសេចក្តីសុខ ។ វានឹងត្រូវគេព្យាបាទឥតស្រាកស្រាន្ត ។ សូម្បីតែឆ្កែគ្នាឯងក៏មិនលើកលែងឲ្យដែរ ។ នៅក្នុងក្របខណ្ឌនយោបាយនៃសហរដ្ឋអាមេរិក ឆ្កែនៅទីនេះតំណាងឲ្យសមាជិករដ្ឋសភានិងមន្ត្រីរដ្ឋការដែលពលរដ្ឋបោះឆ្នោតជ្រើសរើសឲ្យមកកាន់តួនាទីរបស់ខ្លួន ។ ម្ចាស់ឆ្កែតំណាងឲ្យពលរដ្ឋ ។ សន្លឹកឆ្នោតគឺជាព្រនង់ឬគ្រាប់កាំភ្លើង ។ ឯផ្ទះគឺគ្មានអ្វីក្រៅអំពីមន្ទីររដ្ឋសភាឬសេតវិមាននោះទេ ។ អរគុណលោក ហ៊្សូន សម្រាប់ពាក្យមួយឃ្លាដ៏ខ្លីប្រកបដោយអត្ថន័យខ្លឹមសារមហាសាលនេះ ។ ឆ្កែត្រូវគ្រាប់! នៅពេលនិយាយអំពីល្ខោនរឿង Absurd និងសោកនាដកម្មរបស់ឆ្កែត្រូវគ្រាប់ ខ្ញុំនឹកទៅដល់តួអង្គសុីស្សុីហ្វុស(Sisyphus)នៅក្នុងអក្សរសីល្ប៍ក្រិច ។ សុីស្សុីហ្វុសត្រូវបានព្រះអាទិទេពដាក់ទណ្ឌកម្មឲ្យលីឬរុញថ្មមួយដុំដ៏ធំឡើងទៅលើកំពូលភ្នំ ។ គាត់គ្មានលទ្ធភាពនឹងលីដុំថ្មឡើងទៅឲ្យដល់កំពូលភ្នំឡើយ ។ ដូច្នេះ សុីស្សុីហ្វុសត្រូវតែដាក់ដុំថ្មចុះនៅពាក់កណ្តាលផ្លូវដែលជាហេតុនាំឲ្យដុំថ្មនោះរមៀលចុះមកជើងភ្នំវិញ ។ ដោយហេតុតែគាត់ត្រូវបានព្រះអាទិទេពដាក់ទណ្ឌកម្មឲ្យលីដុំថ្មឡើងទៅដាក់នៅលើកំពូលភ្នំ សុីស្សុីហ្វុសគ្មានជម្រើសអ្វីក្រៅអំពីធ្វើកិច្ចការដែលបរាជ័យដដែលៗនោះរហូតដល់អវសានជីវិតឡើយ ។ ក៏ប៉ុន្តែ សុីស្សុីហ្វុសដែលធ្វើកិច្ចការបរាជ័យមិនព្រមឈប់ដោយសារទណ្ឌកម្មរបស់អាទិទេព យ៉ាងហោចណាស់ក៏នៅគ្រាន់បើជាងតួល្ខោននៅក្នុងរឿង Absurd ដែរ ។ សមាជិកសភាដែលគ្រោងជំទាស់នឹងលទ្ធផលសន្លឹកឆ្នោតរបស់អង្គបោះឆ្នោត(Electoral college votes)នេះ អត់មានព្រះអាទិទេពណាដាក់ទោសពួកគេទេ ។ លោកត្រាំក៏អត់បានគម្រាមដាក់ទោសពួកគេដោយត្រង់ៗដែរ ។ ពួកគេសម្រេចចិត្តដាក់ទោសខ្លួនឯងឲ្យក្លាយទៅជាឆ្កែត្រូវគ្រាប់ ។ វាគ្មានអ្វី Absurd ជាងនេះឡើយ! មុននឹងបញ្ចប់អត្ថបទរឿង Absurd នេះ ខ្ញុំសូមនិយាយអំពីតួនាទីរបស់លោកអនុប្រធានាធិបតី ម៉ៃ ផេនស៍ (Mike Pence) បន្តិច ។ លោក ផេនស៍ ជាមនុស្សតែម្នាក់គត់នៅក្នុងប្រព័ន្ធរដ្ឋបាលនៃសហរដ្ឋអាមេរិកដែលរដ្ឋធម្មនុញ្ញអនុញាតិឲ្យមានតួនាទីនៅក្នុងនីតិប្រតិបត្តិផង និងនីតិបញ្ញតិផង ។ តួនាទីរបស់លោក ផេនស៍ នៅក្នុងស្ថាប័ននីតិបញ្ញតិគឺជាប្រធានអធិបតីព្រឹទ្ធសភា (Ceremonial Leader) ។ រដ្ឋធម្មនុញ្ញដាក់កំហិតឲ្យគាត់ធ្វើកិច្ចការតែពីរមុខគត់នៅទីនោះ ។ ទីមួយគឺបោះឆ្នោតបំបែកភាពទាល់ច្រក នៅពេលដែលព្រឹទ្ធសភាដែលមានសមាជិក១០០នាក់ បោះឆ្នោតមិនចាញ់មិនឈ្នះ(Tie)នៅក្នុងការសម្រេចកិច្ចការអ្វីមួយ ។ ទីពីរគឺធ្វើជាអធិបតីនៅក្នុងការរាប់សន្លឹកឆ្នោតតំណាង (Electoral Votes) ដើម្បីតែងតាំងប្រធានាធិបតីរៀងរាល់អាណតិ ។ នៅក្នុងនីតិវិធីនៃការរាប់សន្លឹកឆ្នោតនេះ សមាជិកសភាតំណាងឲ្យគណបក្សឈ្នះឆ្នោត និងគណបក្សដែលចាញ់ឆ្នោត ត្រូវបានគេតែងតាំងឲ្យធ្វើជាអ្នកត្រួតពិនិត្យនិងរាប់សន្លឹកឆ្នោត (Tellers) ។ ពួកគេ(Tellers) គឺជាអ្នកបើកស្រោមសំបុត្រសន្លឹកឆ្នោតតំណាងរបស់មណ្ឌលនីមួយៗ ហើយកត់ត្រានិងអានសេចក្តីប្រកាសនៅលើសន្លឹកឆ្នោតស្របតាមអ្វីដែលគេបានសរសេរនៅលើនោះ ។ បើគេសរសេរថាសន្លឹកឆ្នោតប្រគល់ជូនលោក ចូ បៃដិន អ្នកអានមិនអាចថ្លែងថា ប្រគល់ឲ្យលោក ដូណាល់ ត្រាំ បានទេ ។ វាមានទោសកុហកបោកប្រាស់(Purgery) ទោះបីអភ័យឯកសិទ្ធិជាសមាជិកសភាក៏មិនអាចជួយគាត់បានដែរ ។ ឯតួនាទីរបស់លោក ផេនស៍ គឺសួរអង្គប្រជុំថាតើមានអ្នកជំទាស់ដែរឬទេ បន្ទាប់ពីលទ្ធផលឆ្នោតតំណាងរបស់មណ្ឌលនីមួយៗត្រូវបានប្រកាស ។ នៅចុងបញ្ចប់ លោក ផេនស៍ អានចំនួនសន្លឹកឆ្នោតដែលបេក្ខជនប្រធានាធិបតីនីមួយៗទទួលបាន ហើយប្រកាសទទួលស្គាល់អ្នកដែលត្រូវឡើងកាន់តំណែងជាប្រធានាធិបតី ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ថ្មីៗនេះតំណាងរាស្ត្រម្នាក់ឈ្មោះលោក ហ្គូមឺត (Gohmert) បានដាក់ពាក្យប្តឹងទៅតុលាការសុំឲ្យលោក ផេនស៍ ទាត់ចោលអ្វីដែលមានចារនៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ហើយយកតួនាទីគាត់ដែលជាអធិបតីនៃកិច្ចប្រជុំរាប់សន្លឹកឆ្នោតតំណាង ប្រកាសប្រគល់សន្លឹកឆ្នោតនៅក្នុងមណ្ឌលមួយចំនួនដែលលោកត្រាំចាញ់ឲ្យទៅលោកត្រាំ ។ សំណូមពររបស់លោក ហ្គូមឺត នោះ គឺស្មើនឹងឲ្យលោក ផេនស៍ តែងតាំងខ្លួនឯងជាស្តេចផែនដី (Tyrant) ។ សូមកុំភ្លេចថា នៅឆ្នាំ ១៧៧៦ ពលរដ្ឋអាមេរិកាំងបានធ្វើបដិវត្តបូជាសាច់ស្រស់ឈាមស្រស់ ដើម្បីរំដោះខ្លួនចេញអំពីកណ្តាប់ដៃនៃស្តេចផែនដី (Tyrant) ។ បន្ទាប់ពីព្រឹត្តិការណ៍តស៊ូស្វែងរកសេរីភាពដ៏ស្វិតស្វាញនោះ លោក ថូម៉ាស ហ្ចេហ្វឺសុន បានសរសេរបណ្តាំមួយទុកឲ្យពលរដ្ឋអាមេរិកាំងជំនាន់ក្រោយថា៖ ដើមសេរីភាពគឺចាំបាច់ត្រូវតែយកឈាមជនផ្តាច់ការនិងអ្នកស្នេហាជាតិមកស្រោចស្រពជារឿយៗ "The tree of liberty must be refreshed from time to time with the blood of patriots and tyrants." ។ លោក ផេនស៍ អាចជាមនុស្សជំនាន់ក្រោយនៃក្រុមអ្នកបដិវត្តសម័យឆ្នាំ ១៧៧៦ ។ ដូនតាគាត់ក៏ប្រហែលជាបាននិយាយប្រាប់គាត់ អំពីនិទាននៃរឿងដើមឈើសេរីភាពនេះដែរ ។ ក្នុងនាមជាអ្នកនយោបាយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកមួយរូប ខ្ញុំជឿជាក់ថាលោក ផេនស៍ ដឹងនិងចងចាំរឿងនិទាននេះច្បាស់ជាងថ្ងៃខែឆ្នាំកំណើតរបស់គាត់ទៅទៀត ។ សំណួរតែមួយគត់ដែលយើងត្រូវរង់ចាំចម្លើយគឺថា តើលោក ផេនស៍ នឹងចូលរួមសម្តែងល្ខោនរឿង Absurd ដែរឬទេ ។ Enjoy the spectacle!