ចំណីខួរក្បាល

វិញ្ញាណសិប្បនិម្មិត (AI, Artificial Intelligence) រ៉ូបូត ឬមនុស្សយន្ត ត្រូវបានគេបង្កើតឲ្យធ្វើកិច្ចការជាច្រើនជំនួសមនុស្ស ។ បច្ចុប្បន្ន អ្នកប្រាជ្ញនិងអ្នកជំនួញក្នុងវិស័យបច្ចេកវិជ្ជានៅក្នុងប្រទេសជឿនលឿនជាច្រើនហាក់ដូចជាកំពុងប្រកួតប្រជែញគ្នាបង្កើតខួរក្បាលសិប្បនិម្មិតសម្រាប់គិតជំនួសមនុស្ស ។ វាជាកិច្ចការមួយដែលគេកំពុងធ្វើនិងលេចចេញជារូបភាពបណ្តើរៗហើយ ។ យន្តហោះដែលមនុស្សធ្វើដំណើរឆ្លងទ្វីបសព្វថ្ងៃនេះ វាហោះហើរដោយខ្លួនវាទេ ។ ឯអ្នកបើកបរ (Pilots) គ្រាន់តែអង្គុយមើលប្រក្រតីភាពដំណើរការនៃគ្រឿងចក្រនិងកាច់ចង្កូតបញ្ជានាពេលឡើងនិងចុះចតតែប៉ុណ្ណោះ ។ ចំណែករថយន្តមួយចំនួនក៏វាអាចបើកបរដោយខ្លួនវាបានដែរ បន្ទាប់ពីមនុស្សបញ្ឆេះម៉ាសុីននិងដាក់លេខបញ្ជាវា ។ អ្វីដែលខ្ញុំចង់លើកយកមកពិភាក្សានៅទីនេះ មិនមែនយានយន្តទេ គឺខួរក្បាលដែលត្រូវបានមាសុីនចូលមកដើរតួនាទីជំនួស ។ យើងមិនដឹងថាវាជារឿងល្អឬអាក្រក់សម្រាប់មនុស្សលោកទេ ក៏ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ននេះ យើងកំពុងតែដើរទៅកាន់យុគមួយ ។ នៅតាមស្ថាប័នមួយចំនួនក្នុងប្រទេសជឿនលឿនដូចជាសហរដ្ឋអាមេរិក គេឈប់ប្រើក្រដាសនិងប៊ិកសម្រាប់ចុះឈ្មោះឬបំពេញបែបបទទៀតហើយ ។ ដូច្នេះ ការសរសេរអក្សរដៃក៏ប្រហែលជាត្រូវផុតរលត់នៅគ្រាដ៏ខ្លីខាងមុខនេះ ។ ឧប្បករណ៍មួយដែលគេកំពុងប្រើជំនួសក្រដាសនិងប៊ិកសព្វថ្ងៃនេះគឺ ថេបឡិត (Tablet) ដែលមានសណ្ឋានស្រដៀងគ្នានឹងទូរសព្ទដៃដែរ គ្រាន់តែធំជាងបន្តិច ។ គឺថេបឡិតនេះហើយដែលនឹងចូលមកគិតនិងដើរតួជំនួសខួរក្បាលមនុស្ស ។ នៅក្នុងដំណើរប្រកបការងារគាំពារជីវិតរបស់ខ្ញុំ ខ្ញុំតែងបានជួបនិងអង្គុយស្តាប់ការវិភាគរបស់អ្នកប្រាជ្ញផ្នែកខាងវិញ្ញាណសិប្បនិម្មិតជារឿយៗ ។ ខ្ញុំសង្កេតឃើញថា វិញ្ញាណសិប្បនិម្មិតកំពុងតែត្រូវបានអភិវឌ្ឃលឿនជាងអ្វីដែលយើងអាចគិត ។ មនុស្សទូទៅប្រហែលជាគិតមិនដល់ទេថា នៅក្នុងរយៈពេល ១៥ ឬ ៣០ ឆ្នាំទៀត ថេបឡិតនឹងចូលមកគិតនិងធ្វើកិច្ចការជំនួសមនុស្សរាប់រយជំពូក ។ ឧទាហរណ៍មួយនៃកិច្ចការនេះគឺវិស័យសិក្សា ។ ខ្ញុំសូមទាយទុក (Predict) ជាមុនថា នាគ្រាអនាគត និស្សិតដែលរៀននៅវិទ្យាល័យនិងមហាវិទ្យាល័យមិនអំពល់ទុក្ខនឹងកិច្ចការសាលាដូចនិស្សិតសម័យមុនទេ ។ បើគេត្រូវការតែងសេចក្តី ឬសរសេរសារណាអំពីមុខវិជ្ជាអ្វីមួយនៅក្នុងភាសាណាឬក៏ប្រទេសណាក៏ដោយ គេគ្រាន់តែសរសេរ ចំណងជើង ដាក់គោលគំនិតដែលគេចង់បាន (Outlines) រួចហើយបញ្ជូនទៅឲ្យកម្មវិធីសរសេរ (Software) នៅក្នុងថេបឡិត វានឹងសរសេរឲ្យដោយស្វ័យប្រវត្តិ ។ កម្មវិធីនឹងរុករកឯកសារពាក់ព័ន្ធគ្រប់ច្រកល្ហកក្នុងប្រពន្ធ័ អុីនថឺណិត បកប្រែទៅជាភាសាដែលយើងចង់បាន រួចហើយចងក្រងជាអត្ថបទដែលមានឯកសារយោងឲ្យយើងមួយកំផ្លេតែម្តង ។ ឯមុខវិជ្ជាដទៃទៀតក៏ស្រដៀងគ្នាដែរ ។ យើងគ្រាន់តែបញ្ជូននូវអ្វីដែលជាសំណួរ ឬបញ្ហា (Problems) ទៅឲ្យកម្មវិធី វានឹងស្វែងរកចម្លើយ ឬដំណោះស្រាយឲ្យយើងដោយងាយ ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ តួនាទីចុងក្រោយរបស់និស្សិតគឺត្រួតពិនិត្យសំណេរ ដើម្បីលុបឬដកនូវពាក្យពេចន៍ណាដែលអាជ្ញាធរហាមឃាត់ ប្រសិនបើយើងរស់នៅក្នុងប្រទេសដែលគ្មានសិទ្ធិសេរីភាពទូលំទូលាយ ។ នៅក្នុងកំរិតសិក្សាបឋម (K-12) យើងក៏ប្រហែលជាលែងត្រូវការ ក្រដាស ប៊ិក ខ្មៅដៃ ទៀតដែរ ។ កូនសិស្សម្នាក់ៗនឹងមានថេបឡិតរៀងខ្លួន ហើយអ្វីដែលពួកគេសិក្សាប្រចាំថ្ងៃនឹងត្រូវបានសន្សំទុក (Save) ដោយបែងចែកតាមថ្ងៃ ខែ និង ឆ្នាំ ។ ទាំងគ្រូ ទាំងអាណាព្យាបាលសិស្សអាចត្រួតពិនិត្យតាមដានការអភិវឌ្ឃន៍របស់សិស្សម្នាក់ៗនៅក្នុងថេបឡិតជាប្រចាំ ។ សម្រាប់ស្រុកខ្មែរដែលជាប្រទេសក្រីក្រមិនទាន់មានហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធបច្ចេកវិជ្ជាខ្ពង់ខ្ពស់នៅឡើយ យើងប្រហែលជាត្រូវការពេលវេលារាប់សិបឆ្នាំទៀត ដើម្បីឈោងចាប់ប្រព័ន្ធសិក្សាប្រភេទនេះ ។ ប៉ុន្តែ សម្រាប់ប្រទេសជឿនលឿនដូចជាសហរដ្ឋអាមេរិក គេអាចនឹងរំកិលទៅកាន់ប្រព័ន្ធនោះបណ្តើរៗនៅពេលកម្មវិធីប្រើប្រាស់ (Software Development) ត្រូវបានបង្កើតរួចរាល់ ។ ថ្មីៗនេះ ខ្ញុំបានទៅកត់ត្រារបាយការណ៍នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំប្រចាំឆ្នាំរបស់បណ្ឌិតសភាជាតិផ្នែកវិស្វកម្មរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ។ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនោះ វាគ្មិនមួយរូបបានធ្វើបទបង្ហាញអំពីសាលាជំនាន់ថ្មី (មិនមែនសាលាជំនាន់ថ្មីដូចក្នុងស្រុកខ្មែរទេ) ។ និស្សិតនៅក្នុងសាលាជំនាន់ថ្មីនេះ សិក្សាដោយខ្លួនឯងជាក្រុមដែលមានគ្នាពីពីរទៅបួននាក់ ។ ការសិក្សាគ្មានលំដាប់លំដោយទេ ។ ក្រុមនិស្សិតជ្រើសរើសយកបញ្ហា ឬអ្វីដែលពួកគេចង់លើកយកមកពិភាក្សាចេញអំពីសៀវភៅមេរៀន (Textbook) ។ តួនាទីរបស់គ្រូនិងគ្រូជំនួយ (Upper classmates) គឺអង្គុយនៅមួយកន្លែងរង់ចាំទាល់តែមានក្រុមណាមួយហៅទៅពិគ្រោះយោបល់ទើបចូលទៅអង្គុយពិភាក្សាជាមួយក្រុមនោះ ។ បើគ្មានទេ ក៏គ្មានអ្វីដែលត្រូវទេសនា (Lecture) ដែរ ។ សាលាជំនាន់ថ្មីនេះ គ្មានការប្រឡង (Tests, Exams) ប្រចាំខែ ឬឆ្នាំទេ ។ គេជឿថា ការប្រឡងមិនមែនជារង្វាស់សម្រាប់វាស់សមត្ថភាពសិស្សឡើយ ។ ផ្ទុយមកវិញ វាធ្វើឲ្យសិស្សធ្លាក់ទឹកចិត្តនិងបាត់បង់សក្តានុពលនៅពេលដែលលទ្ធផលនៃការប្រឡងមិនសមប្រកប ។ បន្ទាប់ពីបានស្តាប់បទបង្ហាញនេះ ខ្ញុំនឹកទៅដល់អនុស្សាវរីយ៍សិក្សាកាលពីជាង ២៥ឆ្នាំមុន ។ ចាប់ពីពេលនោះមកដល់គ្រានេះ គំនិតនិងឧប្បករណ៍ទ្រទ្រង់ជីវិតជាច្រើន បានប្រែប្រួលឬរលត់រលាយ (Obsolete) ។ នៅពេលខ្ញុំចាប់ផ្តើមធ្វើការជាអ្នកកត់ត្រារបាយការណ៍នៅឆ្នាំ ១៩៩៦ ខ្ញុំប្រើប៊ិចនិងក្រដាសដើម្បីបំពេញការងារ ។ ពីរឆ្នាំបន្ទាប់មក ខ្ញុំចាប់ផ្តើមប្រើកំព្យូទ័រជំនួសប៊ិចនិងក្រដាសរហូតដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន ។ ប្រសិនបើខ្ញុំអាចធ្វើកិច្ចការនេះនៅក្នុងរយៈពេល ១៥ទៅ២០ឆ្នាំទៀត ខ្ញុំជឿជាក់ថា ថេបឡិត នឹងចូលខ្លួនមកវាយអង្គុលីលេខជំនួសខ្ញុំជាក់ជាមិនខាន ៕