ចំណីខួរក្បាល

ជីវិត (Life) តើបុគ្គលគ្រប់រូបដែលកើតមកក្នុងពិភពលោកនេះ គប្បីមានគោលដៅជាក់លាក់សម្រាប់ជីវិតដែរទេ?? នេះគឺជាសំណួរមួយដែលខ្ញុំចាប់អារម្មណ៍ ។ ក្រឡេកមើលឆាកជីវិតរបស់ខ្ញុំត្រួសៗ គោលដៅនៃជីវិតសម្រាប់ខ្ញុំ ហាក់ដូចជាគ្មានអ្វីជាក់លាក់ឡើយ ។ គឺថា ខ្ញុំបត់បែនទៅតាមព្រឹត្តិការណ៍និងកត្តាខាងក្រៅដែលជម្រុញឲ្យខ្ញុំឆ្លងកាត់និងចាប់យកនូវអ្វីដែលជាភាវប្រសើរបំផុតសម្រាប់គាំពារជីវិតខ្ញុំ ។ ឯគោលដៅជីវិតដែលខ្ញុំមាន ជួនកាលខ្ញុំបោះបង់វាចោលព្រោះតែកត្តាខាងក្រៅ ឬក៏ឱកាសថ្មីដែលសមប្រកបទៅនឹងដំណើរជីវិតរបស់ខ្ញុំនៅក្នុងកាលៈទេសៈណាមួយ ។ នៅក្នុងការស្វែងយល់អំពីអត្ថន័យ ឬក៏គោលបំណងនៃជីវិត ខ្ញុំក៏ចាប់អារម្មណ៍ជាមួយនឹងគំនិតរបស់យុវជនខ្មែរពីររូបផងដែរ ។ អ្នកទាំងពីរនោះគឺលោក សុខ ចាន់ផល និងលោក ស៊ូ ខេមរិន ។ ក្នុងចំណោមអ្នកទាំងពីរ ខ្ញុំធ្លាប់ជួបសំណេះសំណាលជាមួយនឹងលោក សុខ ចាន់ផល ម្តង ។ ឯលោកស៊ូ ខេមរិន ខ្ញុំមិនធ្លាប់ជួបទេ ។ លោក សុខ ចាន់ផល យល់ថា៖ គោលដៅចម្បងរបស់ជីវិតគឺ ស្វែងរកបញ្ញា ។ លោកជឿថា ដំណើរជីវិតរបស់មនុស្សគ្រប់រូបគឺត្រូវបានគ្រុបគ្រងរៀបចំដោយធម្មជាតិរួចហើយ ។ អ្វីដែលមនុស្សត្រូវធ្វើគឺប្រើបញ្ញាដោះស្រាយបញ្ហា ឬឧបសគ្គនានាដែលជីវិតជួបប្រទះ ។ ឯលោក ស៊ូ ខេមរិន សរសេរសន្ទនាជាមួយមិត្តភក្តិថា៖ ជីវិតឥតមានន័យអ្វីទេ ។ មនុស្សកើតមកប្រៀបបាននឹងបញ្ញើដែលគេយកមកផ្ញើក្នុងពិភពលោកនេះមួយរយៈប៉ុណ្ណោះ ។ ដូច្នេះ រស់លេងៗទៅទម្រាំដល់ថ្ងៃលាចាកលោកនេះទៅវិញ ។ "រស់លេងៗ"! គំនិតនេះហាក់ដូចជាខ្ជីខ្ជាពេកណាស់សម្រាប់យុវជនម្នាក់ដែលមានទស្សនលេចធ្លោគួរឲ្យសសើរ ។ ប៉ុន្តែ បើពិនិត្យឲ្យសុីជម្រៅបន្តិច ពាក្យនេះជាការដាស់តឿនប្រកបដោយសុភវិនិច្ឆ័យ (Common Sense) ។ ទាំងលោក សុខ ចាន់ផល ទាំងលោក ស៊ូ ខេមរិន ហាក់ដូចជា trensend (អត់ដឹងពាក្យខ្មែរប្រែថាម៉េចទេ) និងពាល់ត្រូវនូវចំណុចមួយគឺថា៖ ជីវិតមិនស្ថិតស្ថេរ (Impermanent) ។ ដូច្នេះ ការហួងហែងប្រជែងគ្នាដើម្បីបំពេញបំណងតណ្ហា (Desire) នោះ វាហាក់ដូចជាមិនល្អបរិសុទ្ធសម្រាប់ជីវិតឡើយ ។ បើនិយាយអំពីបិតានៃបញ្ហាជីវិត ប្រហែលជាគ្មាននរណាយល់ស្គាល់ពាល់ត្រូវដូចព្រះពុទ្ធឡើយ ។ ព្រះអង្គបានបន្សល់ទុកនូវដំបូន្មានមួយគឺថា៖ តម្រង់ចិត្តនិងកាយឲ្យដើរលើផ្លូវ កណ្តាល ដែលមានអដ្ឋង្គិគមគ្គ (មាគ៌ា ៨) ជាគោល ។ ប្រសិនបើមនុស្សភាគច្រើនដើរតាមគន្លងនៃផ្លូវកណ្តាលនេះ យើងនឹងអាចកាត់បន្ថយទុក្ខសោកផងទាំងពួងបានច្រើនអនេកកប្បការ ។ ក៏ប៉ុន្តែ ផ្លូវកណ្តាលនេះហាក់ដូចជាពិបាកយល់ពេកណាស់ ត្បិតមនុស្សគ្រប់រូបមិនដឹងថា ដំណើរជីវិតដែលស្ថិតនៅលើផ្លូវកណ្តាលនោះត្រូវប្រព្រឹត្តិទៅរបៀបណាឡើយ ។ បើយើងសង្កេតមើលពាក្យទូន្មាននៅក្នុងមាគ៌ាទាំង ៨ យើងឃើញថាមានពាក្យ៖ សម្មា ដែលមានន័យថា ត្រឹមត្រូវ ស្ថិតនៅក្នុងពាក្យទូន្មាននោះទាំងអស់ ។ តើយើងយកអ្វីមកកំណត់កត់សម្គាល់ថា ត្រឹមត្រូវ បើភាពត្រឹមត្រូវសម្រាប់មនុស្សម្នាក់ មិនប្រាកដថាត្រឹមត្រូវសម្រាប់អ្នកដទៃផងនោះ?? ប្តីប្រពន្ធទាស់គ្នាជារឿយៗពាក់ព័ន្ធនឹងភាពត្រឹមត្រូវនេះ ។ ត្រឡប់មកនិយាយអំពីគោលគំនិតរបស់យុវជនខ្មែរទាំងពីររូបនោះវិញ ។ អ្នកទាំងពីរហាក់ដូចជារកឃើញនូវមធ្យោបាយមួយសម្រាប់សម្រាលនិងជម្រុះទុក្ខចេញអំពីជីវិត ក៏ដូចជាផ្តល់ឲ្យជីវិតនូវការវិវត្តន៍លើយានបថដ៏ល្អត្រឹមត្រូវផងដែរ ។ លោកសុខ ចាន់ផល យល់ឃើញថា បញ្ញាជាកត្តាសម្រាប់ជួយដោះទុក្ខទាល់គ្រប់បែបយ៉ាងដែលជីវិតជួបប្រទះ ។ ឯលោក ស៊ូ ខេមរិន មើលឃើញជីវិតថាជាភាពមាយា (Illusion) ។ សម្រាប់អ្នកដែលលុះនិងការសិក្សាទស្សនវិទ្យា យើងអាចមើលឃើញថាយុវជនខ្មែរទាំងពីររូបនេះ ទាញយកគំនិតមូលដ្ឋានចេញមកអំពីទ្រឹស្តី អត្ថិភាពនិយម (Existentialism) ។ អ្វីដែលជាកត្តាគួរកត់សម្គាល់គឺថា អ្នកទាំងពីរបានយកគោលគំនិតនៅក្នុងអត្ថិភាពនិយមមកបំបែកវែកញែកឲ្យចេញជាភាវសាមញ្ញមួយងាយស្រួលក្នុងការអនុវត្តន៍ ៕ កំណត់៖ បើយុវជនទាំងពីរបានអានអត្ថបទនេះហើយឃើញមានចំណុចខុសទាស់នៅក្នុងការបកស្រាយ មេត្តាជួយកែតម្រូវផង ។ អរគុណ!