ចំណីខួរក្បាល

ទោសប្រហារជីវិត បន្ទាប់ពីមានករណីក្មេងស្រីពីររូបនៅខេត្ត កំពង់ឆ្នាំង ត្រូវបានជនពាលរំលោភរួចសម្លាប់យ៉ាងព្រៃផ្សៃ មានមនុស្សជាច្រើនបានទាមទារឲ្យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាបង្កើតច្បាប់កាត់ទោសប្រហារជីវិតជនល្មើសដើម្បីជាការព្រមានដល់ជនដទៃ ។ ការទាមទារនេះគឺមិនខុសអំពីសត្វឆ្កែប្រមាញ់ដែលទៅព្រុសកោះដេញខាំសត្វខុសដើមឈើនោះទេ (Barking up the wrong tree) ។ តាមការសិក្សាស្រាវជ្រាវ ទោសប្រហារជីវិតមិនអាចធ្វើឲ្យជនពាល ទាំងជនពាលកាន់កិច្ចការប្រទេស ទាំងជនពាលបាតសង្គម ខ្លាចរអាក្នុងការប្រព្រឹត្តិបទឧក្រិតឡើយ ។ ឧទាហរណ៍ដ៏ក្តៅគគុកមួយ គឺការសម្លាប់មនុស្សដ៏ព្រៃផ្សៃនៅក្នុងស្ថានកុងស៊ុលរបស់ប្រទេស សាអូឌីដ អារ៉ាប៊ីយ៉ា នាពេលថ្មីៗនេះ ។ ប្រទេស សាអូឌីដ អារ៉ាប៊ីយ៉ា ជាប្រទេសដែលមានច្បាប់កាត់ទោសប្រហារជីវិតដ៏តឹងរឹងនិងយូរអង្វែងជាទីបំផុតនៅក្នុងពិភពលោក ។ ដូច្នេះ ការសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងព្រៃផ្សៃនៅក្នុងស្ថានកុងស៊ុលនៃប្រទេសនេះ វាបានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថា ទោសប្រហារជីវិត គ្មានប្រសិទ្ធភាពក្នុងការលុបបំបាត់ឧក្រិតកម្មឡើយ ។ សម្រាប់ពលរដ្ឋខ្មែរដែលចង់បានច្បាប់កាត់ទោសប្រហារជីវិតនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ខ្ញុំសូមរំឭកថា កាលពីទសវត្សឆ្នាំ ១៩៦០ ក្រោមការដឹកនាំដ៏ឈ្លាសវៃរបស់សម្តេចព្រះប្រមុខរដ្ឋ នរោត្តមសីហនុ ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ព្រះអង្គទ្រង់ប្រទានដល់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជានូវច្បាប់ប្រហារជីវិតនេះ ។ កាលនោះ គេឃើញមានការបាញ់ប្រហារឧក្រិតជននៅទីលានប្រហារជីវិត ត្រពាំងក្រឡឹង រូចហើយយកទិដ្ឋភាពប្រហារជីវិតនោះចាក់ផ្សាយតាមរោងកុនដើម្បីព្រមានដល់ឧក្រិតជនដទៃ ។ សួរថាមនុស្សសម័យនោះ ខ្លាចរអាទោសប្រហារជីវិតដែលផ្សព្វផ្សាយតាមរោងកុនពាសពេញប្រទេសនោះទេ? ចម្លើយគឺ អត់ទេ ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ មានមនុស្សជាច្រើនបានប្រព្រឹត្តិនូវទង្វើដូចឧក្រិតជន ដែលត្រូវបានកាត់ទោសប្រហារជីវិតទាំងនោះ ហើយអ្នកខ្លះបានក្លាយទៅជាវិរជនដែលយើងកំពុងតែគោរពបូជាសព្វថ្ងៃទៀតផង ។ គួររំឮកផងដែរថា នៅពាក់កណ្តាលទសវត្សឆ្នាំ ១៩៧០ ប្រទេសកម្ពុជាយើងក៏មានច្បាប់ប្រហារជីវិតដ៏តឹងរឹងមួយដែរ ។ សម័យនោះ កុំថាឡើយរំលោភសម្លាប់គេ យោធាដែលគ្រាន់តែធ្វើដំណើរទៅណាមកណាដោយគ្មានការអនុញាតពីអង្គការក៏មានទោសប្រហារជីវិតដែរ ។ ប្រការនេះ មិនបានធ្វើឲ្យយោធាមួយចំនួននាសម័យនោះខ្លាចរអាឡើយ ។ យោធាខ្លះហ៊ានរហូតដល់ឆ្លងដែនទៅប្រទេសជិតខាង ដើម្បីកទ័ពមកវាយរំលំរដ្ឋាភិបាលដែលបង្កើតច្បាប់ប្រហារជីវិតនោះទៀតផង ។ យើងអាចនិយាយបានថា ប្រទេសកម្ពុជាដែលមានការអភិវឌ្ឃន៍រហូតដល់សព្វថ្ងៃ គឺដោយសារតែវិរភាពរបស់ឧក្រិតជនយោធាទាំងនោះ ដែលហ៊ានបំពានប្រព្រឹត្តិល្មើសច្បាប់ប្រហារជីវិត ។ ដូច្នេះ អ្នកដែលទាមទារចង់បានច្បាប់ប្រហារជីវិតនៅកម្ពុជា សូមមេត្តាគិតឲ្យបានសុីជម្រៅបន្តិច ។ ទម្រាំកម្ពុជាដើរមកដល់ចំណុចនេះ មានមនុស្សច្រើនណាស់ដែលយកជីវិតទៅប្តូរ រាប់បញ្ចូលទាំងសម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន ផងដែរ ។ បើយើងសង្កេតមើលស្ថានភាពនិងកត្តាផ្សេងៗជុំវិញការរំលោភសម្លាប់កុមារីទាំងពីររូបនៅខេត្ត កំពង់ឆ្នាំង ករណីនេះគឺមិនមែនបណ្តាលមកពីកម្ពុជាគ្មានច្បាប់ប្រហារជីវិតនោះទេ វាកើតចេញមកអំពីការបរាជ័យនៃគោលនយោបាយរដ្ឋក្នុងការជួយគាំពារដល់ពលរដ្ឋក្រីក្រ ។ បើរដ្ឋអាចជួយផ្តល់លំនៅឋាននិងដីធ្លីព្រមទាំងមធ្យោបាយនានាដើម្បីសម្រួលដល់ការរស់នៅប្រចាំថ្ងៃរបស់គ្រួសារកុមារីទាំងពីរ ពួកគេប្រហែលជាមិនត្រូវបានទុកចោលឲ្យស្ថិតនៅក្នុងហានិភ័យឡើយ ។ គន្លឹះ ឬដំណោះស្រាយដើម្បីលុបបំបាត់ឧក្រិតកម្មសាហាវព្រៃផ្សៃ គឺការគាំពារពលរដ្ឋដែលជួបទុក្ខលំបាក មិនមែនបង្កើតច្បាប់សម្លាប់ពលរដ្ឋនោះទេ ។ យើងគប្បីញែកឲ្យដាច់ពីគ្នារវាងដើមឈើ និងព្រៃឈើ ។ នៅក្នុងភាសាអង់គ្លេសមានពាក្យមួយឃ្លាពោលថា៖ Barking up the wrong tree ដែលមានន័យថាស្វែងរកដំណោះស្រាយឃ្វាងទិសដៅ ។ ការធ្វើរបៀបនេះ មិនត្រឹមតែធ្វើឲ្យការប្រឹងប្រែងបរាជ័យទេ វាថែមទាំងធ្វើឲ្យអ្នករងគ្រោះ និងងាយរងគ្រោះ រឹតតែរងគ្រោះថែមទៀត ៕