ចំណីខួរក្បាល

យុទ្ធសាស្ត្រ នៅលើលោកនេះ ទាំងមនុស្ស សត្វ និង រុក្ខជាតិ សុទ្ធតែបង្កើតនិងប្រើយុទ្ធសាស្ត្រដើម្បីរក្សា ការពារ ទ្រទ្រង់ ឬក៏សម្រេចគោលបំណងនៅក្នុងជីវិត ។ បុព្វការីនៃជនជាតិចិន បានកត់ត្រាទុកយុទ្ធសាស្ត្រចំនួន ៣៦ សម្រាប់មនុស្សអនុវត្តដើម្បីរក្សាការពារជីវិតក៏ដូចជាដើម្បីបំពេញនូវមហិច្ឆិតាជីវិតដែរ ។ យុទ្ធសាស្ត្រទាំង ៣៦នោះ ខ្លះសាហាវឃោរឃៅព្រៃផ្សៃ ខ្លះសុចរិតត្រឹមត្រូវ ខ្លះទៀតក៏មានភាពកំសាកហាក់ដឹកនាំអ្នកអនុវត្តឲ្យចុះចាញ់ឧបស័គ្គនៅចំពោះមុខ ។ ប៉ុន្តែ អ្វីដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់ គឺថា ឲ្យតែមានជីវិត មិនថាមនុស្ស រុក្ខជាតិ ឬក៏សត្វទេ សុទ្ធតែមានយុទ្ធសាស្ត្រទ្រទ្រង់ការពាររៀងៗខ្លួន ។ អ្នកដែលធ្វេសប្រហែស ឬមិនគិតគូរអំពីយុទ្ធសាស្ត្រ ច្រើនតែបរាជ័យនៅក្នុងដំណើរជីវិត ។ និយាយអំពីបរាជ័យ ខ្ញុំនឹកដល់គណបក្សនយោបាយមួយនៅស្រុកខ្មែរដែលទើបនឹងវិនាសអន្តរាយថ្មីៗ ។ វាជារឿងមួយមិនគួរឲ្យជឿ ហើយពិបាកនឹងជឿជាទីបំផុត ដែលគណបក្សនយោបាយមួយបង្កើតឡើងដោយហេរញិកដ៏ចំណានម្នាក់ បែរជារលាយសាបសូន្យដូចអំបិលត្រូវទឹកនៅក្នុងរយៈពេលតែមួយចម្អិនកំពិស ។ ឯណាទៅយុទ្ធសាស្ត្រ??? យុទ្ធសាស្ត្រគឺជាការប្រមូលផ្តុំគម្រោង ឬផែនការពីរប្រភេទដែភាសាអង់គ្លេសហៅថា៖ Long-term Planning and Short-term Planning. នៅក្នុងកិច្ចការយោធា ឬនយោបាយ គេហៅថា៖ Strategic Planning and Tactical Planning ។ មិនថាជាកិច្ចការអ្វីមួយទេ យុទ្ធសាស្ត្រទាំងអស់សុទ្ធតែមានគោលដៅរបស់វា ។ សូម្បីតែការសរសេរអត្ថបទនេះ ក៏មានគោលដៅយុទ្ធសាស្ត្រដែរ ។ នៅក្នុងកិច្ចការនយោបាយ គេរមែងប្រើយុទ្ធសាស្ត្រស្រដៀងគ្នានឹងកិច្ចការយោធាដែរ ។ ឧទាហរណ៍ បើទាហានមួយក្រុមមានគម្រោងវាយរំដោះយកបន្ទាយមួយពីបច្ចាមិត្ត មេទ័ពដែលប្រកបដោយសមត្ថភាព តែងតែរៀបចំយុទ្ធសាស្ត្រជាក់លាក់ ។ គេសិក្សានិងវាយតម្លៃអំពីសមត្ថភាពខ្លួនឯង និងសមត្ថភាពសត្រូវ ស្របតាមភាសិតចិនមួយឃ្លាពោលថា៖ ស្គាល់គេ ស្គាល់ខ្លួនឯង (Know yourself, know your enemy.) ។ បន្ទាប់មក គេរៀបចំគម្រោងយុទ្ធសាស្ត្រ Strategic Planning វាយប្រហារសត្រូវ ផ្អែកលើចំណុចខ្សោយនានារបស់សត្រូវ ។ គម្រោងយុទ្ធសាស្ត្រនេះ មិនអាចយកទៅប្រើដោយឯកឯងដោយមិនមានការគាំពារពីគម្រោង តាក់ទិក Tactical Planning នោះទេ ព្រោះយុទ្ធសាស្ត្រនិងតាក់ទិកត្រូវការគ្នាទៅវិញទៅមកដើម្បីរក្សាប្រសិទ្ធភាព ។ បើនិយាយពីសារសំខាន់ គម្រោងតាក់ទិកមានសារសំខាន់ជាងគំរោងយុទ្ធសាស្ត្រព្រោះវាអនុញាតឲ្យអ្នកពាក់ព័ន្ធបត់បែនបានរហ័សតាមកាលៈទេសៈដើម្បីរក្សាការពារអាយុជីវិត ។ គម្រោងតាក់ទិកពាក់ព័ន្ធនឹងការឆ្លើយតបទៅនឹងសំណួរ៖ ថាតើត្រូវធ្វើដូចម្តេចប្រសិនបើមានឧបសគ្គឬបញ្ហាកើតឡើង ដែលភាសាអង់គ្លេសគេសរសេរថា៖ (What if...) ។ មិនថាការធ្វើសង្គ្រាម ធ្វើនយោបាយ ធ្វើជំនួញ ឬធ្វើស្រែ នោះទេ ជោគជ័យគឺអស្រ័យលើការប្រុងប្រៀបរៀបចំដំណោះស្រាយឲ្យសំណួរ What if....នេះទាំងអស់ ។ បុគ្គល ឬក៏អង្គភាពណាមួយដែលប្រុងប្រៀបរៀបចំដំណោះស្រាយឲ្យសំណួរ What if...កាន់តែច្រើន ហានិភ័យធ្លាក់ចុះកាន់តែទាប ។ ឧទាហរណ៍ និស្សិតម្នាក់ទៅរៀនយកសញាប័ត្រមហាបរិញានៅសាកលវិទ្យាល័យ តើគេត្រូវធ្វើដូចម្តេចប្រសិនបើគេប្រឡងធ្លាក់ ឬក៏រកការងារធ្វើតាមជំនាញមិនបាន ឬក៏សង្សារបោះបង់ចោល ជាដើម ។ល។ សំណួរពាក់ព័ន្ធនឹងឧប្បត្តិស្ឋទាំងនេះ ថ្វិត្បិតតែវាមិនទាន់កើតមាន ឬមិនអាចកើតមានឡើងក៏ដោយ ក៏វាផ្តល់គោលគំនិតជាយុទ្ធសាស្ត្រសម្រាប់ឆ្លើយតបទៅនឹងហានិភ័យនានា ។ យ៉ាងណាមិញ អ្នកធ្វើនយោបាយក៏ដូច្នោះដែរ ។ ក្រុមបក្សណាដែលធ្វេសប្រហែស មិនរៀបចំគម្រោងតាក់ទិកឲ្យបានល្អិតល្អន់ ក្រុមបក្សនោះរមែងធ្លាក់ចុះក្នុងហានិភ័យ ឬវិនាសអន្តរាយ ដូចអ្វីដែលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិកំពុងឆ្លងកាត់នាពេលបច្ចុប្បន្ន ។ វាគ្មានន័យអ្វីនឹងរិះគន់គណបក្សដែលកំពុងលង់ទ្រនេសនេះទេ បុ៉ន្តែសំណួរដ៏សំខាន់បំផុតមួយដែលត្រូវលើកយកមកសួរនោះ គឺថា៖ តើត្រូវធ្វើដូចម្តេចដើម្បីស្តារការបរាជ័យ ? ខ្ញុំមិនមែនជាសមាជិក ឬក៏សកម្មជនរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិទេ ដូច្នេះសូមទុកឱកាសឲ្យអ្នកពាក់ព័ន្ធគេរកដំណោះស្រាយចុះ ។ អរគុណដែលបានអានអត្ថបទនេះ ៕