Thursday, October 26, 2017

ចំណីខួរក្បាល

The Field of Dream (វាលនៃក្តីសុបិន)ៈ ហេតុអ្វីបានជាសហរដ្ឋអាមេរិកសម្បូរណ៍ធនធានប្រាជ្ញា សហរដ្ឋអាមេរិកមានលក្ខណៈខុសប្លែកពីប្រទេសដទៃត្រង់ថា ប្រទេសនេះមិនចាត់ទុកឬទទួលស្គាល់អំណាចបុគ្គលមនុស្សខ្ពស់ជាងអំណាចប្រាជ្ញាឡើយ ។ អំណាចដែលគេលើកតម្កើងខ្ពស់បំផុត គឺសិទ្ធិ និង សេរីភាព ជាពិសេសសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការផ្សព្វផ្សាយមតិយោបល់ ដែលគ្មានច្បាប់ណាអាចប៉ះពាល់បានឡើយ ។ អាមេរិកចាត់ទុកសិទ្ធិផ្សព្វផ្សាយគំនិតប្រាជ្ញាជាសិទ្ធិធម្មជាតិ ។ បន្ទាប់ពីការផ្សព្វផ្សាយគំនិតប្រាជ្ញាដោយសេរី ពលរដ្ឋអាមេរិកគ្រប់រូបក៏មានឱកាសប្រើសក្តានុពលរបស់ខ្លួនស្មើៗគ្នាផងដែរ ។ ទាំងកូនអ្នកមានដល់កំពូល ទាំងកូនអ្នកក្រផុតលេខ សុទ្ធតែមានឱកាសក្លាយជាប្រធានាធិបតីនៃសហរដ្ឋអាមេរិកដូចគ្នា ។ កូនអ្នកមានអាចទៅរៀននៅសាលាឯកជនដែលមានអ្វីៗគ្រប់បែបយ៉ាង ។ ឯកូនអ្នកក្រក៏មានឱកាសទៅរៀននៅសាលាសាធារណៈរបស់រដ្ឋ ដែលមានអ្វីៗគ្រប់បែបយ៉ាងសម្រាប់បំប៉នចំណេះដឹងដូចគ្នាដែរ ។ កូនអ្នកក្រមួយចំនួនដែលបានក្លាយជាប្រធានាធិបតីនៃសហរដ្ឋអាមេរិកមានជាអាទ៍៖ លោក អេនឌ្រូ ចាក្សសុន លោក អេប្រាហាម លីងកុន ។ល។ ដែលសុទ្ធសឹងជាប្រធានាធិបតីឆ្នើម ។ ឯលោក ប៊ៀល ក្លីនតុន និងលោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ក៏មានប្រភពចេញមកពីគ្រួសារមិនសូវស្តុកស្តម្ភផងដែរ ។ អ្នកដែលធ្លាប់ទស្សនាខ្សែភាពយន្តអាមេរិកាំងមួយដែលមានចំណងជើងថា៖ ហ្វៀលអូសឌ្រីម (The Field of Dream) ប្រហែលជាធ្លាប់ឮពាក្យមួយឃ្លាដែលគេនិយាយក្នុងនោះ ។ If you built it, they will come. ដែលមានន័យជាភាសាខ្មែរថា៖ ប្រសិនបើអ្នកស្ថាបនាវា ពួកគេនឹងមក ។ ពាក្យនេះ គេនិយាយនៅត្រង់ចំណុចមួយនៃសាច់រឿងដែលបង្ហាញអំពីការព្រួយបារម្ភរបស់កសិករមួយក្រុមតូចដែលរស់នៅក្នុងតំបន់ដាច់ស្រយាល ។ ពួកគេចង់កសាងតារាងបាល់ បេសបល់ (Baseball) នៅក្បែរភូមិ ប៉ុន្តែបារម្មណ៍មិនដឹងជាទៅរកមនុស្សឯណាយកមកចូលរួមប្រកួត ពីព្រោះនៅជុំវិញកន្លែងដែលពួកគេរស់នៅនោះ មានសុទ្ធតែចម្ការពោតមើលដាច់កន្ទុយភ្នែក ។ ដើម្បីបំបាត់ការព្រួយបារម្មណ៍ បុរសម្នាក់ក៏ពោលថា៖ ប្រសិនបើអ្នកស្ថាបនាវា ពួកគេនឹងមក ។ នៅទីបំផុត អ្នកភូមិក៏សម្រេចចិត្តកសាងតារាងបាល់នោះ ។ បន្ទាប់ពីតារាងបាល់កសាងរួច កីឡាករល្បីៗជាច្រើនរូបបានដើរចេញពីក្នុងចម្ការពោត មកចូលរួមប្រកួតគ្នានៅក្នុងតារាងនោះយ៉ាងសប្បាយអឺងកង ។ ខ្លឹមសាររួមនៃរឿង ហ្វៀលអូសឌ្រីម នេះ គឺសំដៅលើយុទ្ធសាស្ត្រចម្បងរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលយក ពុទ្ធិ មកធ្វើជាធ្នាក់ទាក់ ប្រាជ្ញា ។ នៅពេលដែលជនចំណាកស្រុកមករស់នៅសហរដ្ឋអារិកគ្រាដំបូង ប្រទេសនេះមានតែព្រៃឈើនិងវាលស្មៅដ៏ធំល្វឹងល្វើយប៉ុណ្ណោះ ។ កូនចៅរបស់ជនចំណាកស្រុកទាំងនោះភាគច្រើន ត្រូវជិះសំពៅឆ្លងទៅសិក្សានៅទ្វីបអុឺរ៉ុប ។ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ គេក៏ចាប់ផ្តើមកសាងគ្រិះស្ថានសិក្សាមួយចំនួន ដែលជាមជ្ឃមណ្ឌលទទួលស្វាគមន៍អ្នកប្រាជ្ញមកពីគ្រប់ទិសទី ។ សេចក្តីប្រាថ្នាចម្បងរបស់អ្នកប្រាជ្ញ គឺសេរីភាពក្នុងការលាតត្រដាងទស្សនៈនិងរបកគំហើញរបស់ខ្លួន ។ ដូច្នេះដើម្បីធានាថា គំនិតទាំងអស់ (ទាំងត្រូវទាំងខុស) អាចរំលេចខ្លួនដោយគ្មានឧបសគ្គមករារាំង អាមេរិកក៏សម្រេចជ្រើសរើសយកសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការផ្សព្វផ្សាយគំនិត មកធ្វើជាសក្ការៈជំនួសឲ្យស្តេចផែនដីនិងព្រះ ។ ការយកសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការផ្សព្វផ្សាយគំនិតមកធ្វើជាមូលដ្ឋានគ្រឹះដើម្បីកសាងជាតិ វាជាដំណើរផ្សងព្រេងមួយសម្រាប់សហរដ្ឋអាមេរិក ។ ប៉ុន្តែ ប្រវត្តិសាស្ត្របានបញ្ជាក់ថា ការផ្សងព្រេងនោះ គឺជាការផ្សងព្រេងប្រកបដោយជោគជ័យ ។ រដ្ឋធម្មនុញអាមេរិកដែលមានសេរីភាពក្នុងការផ្សព្វផ្សាយគំនិតជាអាទិទេព បានក្លាយទៅជារដ្ឋធម្មនុញអច្ឆរិយ ឬរដ្ឋធម្មនុញដ៏ចាស់បំផុតនៅក្នុងពិភពលោក ។ ការគោរពបូជាគំនិតប្រាជ្ញានេះហើយ ដែលធ្វើឲ្យអ្នកប្រាជ្ញនិងមនុស្សប្រកបដោយទេពកោសល្យជាច្រើននៅជុំវិញពិភពលោក សម្រេចចិត្តធ្វើចំណាកស្រុកមកប្រកបការងារនៅសហរដ្ឋអាមេរិក ។ រូបវិទូ អាលបឺត អានស្តាញ ជាឧទាហរណ៍មួយនៃអ្នកប្រាជ្ញចំណាកស្រុកទាំងនោះ ។ គាត់ត្រូវបានពួកណាហ្សី ហុីត្លែរ ធ្វើបាបហើយក៏ភៀសខ្លួនមករស់នៅសហរដ្ឋអាមេរិកនៅឆ្នាំ ១៩៣៩ ។ បច្ចុប្បន្ន មានអ្នកប្រាជ្ញបរទេសរាប់ពាន់នាក់កំពុងស្នាក់នៅប្រកបការងារក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក ។ អ្នកប្រាជ្ញទាំងនេះចូលមកធ្វើការផ្តល់ផលប្រយោជន៍ឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិកតាមរយៈទិដ្ឋាការសិក្សានិងការងារ ។ តាមស្ថិតិ និស្សិតមហាបរិញានៅសហរដ្ឋអាមេរិកប្រមាណជា ៥០% ជាជនបរទេស ។ បន្ទាប់ពីបញ្ចប់ការសិក្សា និស្សិតបរទេសទាំងនោះ អាចបន្តស្នាក់នៅធ្វើការងារក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិកចំនួនពីរឆ្នាំ ។ បើពួកគេចង់ស្នាក់នៅយូរជាងពីរឆ្នាំ និស្សិតទាំងនោះគ្រាន់តែសុំឲ្យសហគ្រាសដែលគេធ្វើការជាមួយចេញលិខិតបញ្ជាក់ថា ជំនាញរបស់ពួកគេមានសារសំខាន់សម្រាប់ដំណើរការរបស់សហគ្រាស នោះគឺមានសិទ្ធិរស់នៅបន្តដោយគ្មានកង្វល់អ្វីឡើយ ។ គេមិនដឹងថា លំហូរនៃអ្នកប្រាជ្ញក្នុងពិភពលោកមកកាន់សហរដ្ឋអាមេរិក មានទំហំប៉ុនណាទេ ។ ប៉ុន្តែ បើយើងយក ៥០%នៃនិស្សិតមហាបរិញាមកពិចារណា យើងអាចសន្មត់បានថា អ្នកប្រាជ្ញបរទេសដែលធ្វើកិច្ចការផ្តល់ផលប្រយោជន៍ឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិក មានចំនួនច្រើន (និស្សិតមហាបរិញាភាគច្រើន ធ្វើការងារស្រាវជ្រាវនៅក្នុងមន្ទីរពិសោធផង រៀនផង) ។ សរុបសេចក្តីទៅ អាមេរិកសម្បូរណ៍ធនធានប្រាជ្ញាគឺដោយសារការគោរពបូជាសិទ្ធិបង្ហាញគំនិតប្រាជ្ញាស្មើព្រះអាទិទេពនេះឯង ។ If you built it, they will come ជាយុទ្ធសាស្ត្រតែមួយគត់ដែលអាមេរិកប្រើដើម្បីទាក់ទាញនិងស្រូបយកកំនិតប្រាជ្ញាពីគ្រប់ទិសទី មកកសាងប្រទេសមួយនេះឲ្យក្លាយទៅជាប្រទេសមហាអំណាច ស្ទើរតែគ្រប់វិស័យ ៕

No comments:

ចំណីខួរក្បាល

គ្រាប់សណ្តែក មិនដែល អ្នកដែលសិក្សាវិស័យវេជ្ជសាស្ត្រ ប្រហែលជាធ្លាប់ឮឈ្មោះលោក ហ្គ្រេកហ្គ័រ មិនដែល (Gregor Mendel, 1822-1884) ។ គាត់គឺជាបិតានៃ...