ពិចារណា

គិតលេងៗ ឧប្បមាថា សហរដ្ឋអាមេរិកនិងសហគមន៍អឺរ៉ុប សម្រេចដាក់ទណ្ឌកម្មរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដោយបញ្ឈប់ការនាំចូលសំលៀកបំពាក់និងស្បែកជើងចូលក្នុងទីផ្សាររបស់គេ តើមានអ្វីអាចកើតឡើង ? ១) ថៅកែរោងចក្រផលិតសំលៀកបំពាក់និងស្បែកជើង ដែលភាគច្រើនបំផុតជាជនជាតិចិន មិនអាចរកទីផ្សារដើម្បីលក់របស់របរដែលរោងចក្រទាំងនោះផលិតទេ ។ ប្រទេសចិន ឥណ្ឌា និងប្រទេសដទៃទៀតនៅក្នុងពីភពលោក មិនមែនជាគោលដៅហើយក៏មិនអាចជំនួសឲ្យអតិថិជនទីផ្សារនៃសហរដ្ឋអាមេរិក និងសហគមន៍អឺរ៉ុបដែរ ។ ២) ខ្សត់អ្នកទិញ រោងចក្រនៅស្រុកខ្មែរនឹងបិទទ្ធារឈប់ដំណើរការម្តងមួយៗ ។ ៣) ពលករជាង ៧០០០០០នាក់នឹងបាត់បង់ការងារជាបន្តបន្ទាប់ផងដែរ ។ ៤) បាត់បង់ការងារ គឺបាត់បង់ប្រាក់ចំណូល ដែលនាំទៅកាន់ការប្រឈមសព្វបែបយ៉ាងនៅក្នុងការរស់នៅ ។ នៅពេលផាសុខភាពជីវិតចាប់ផ្តើមរង្គោះរង្គើ ផាសុខភាពសង្គមក៏ចាប់ផ្តើមរង្គោះរង្គើដែរ ។ ជ្រុងមួយផ្សេងទៀតនៃផលវិបាកពហិការរោងចក្រនេះ គឺមហាមិត្តចិនដែលសន្យាថាចាំជួយរដ្ឋាភិបាលខ្មែរគ្រប់កាលៈទេសៈ ។ ប្រទេសចិនក៏ទទួលផលលាភពីប្រតិបត្តិការរោងចក្រនៅស្រុកខ្មែរដែរ ។ នៅពេលផលលាភនោះត្រូវបានបាត់បង់ ថវិកាមួយចំនួនក៏បាត់បង់ដែរ ។ ដូច្នេះ ចិនចាំបាច់ត្រូវតែបង្វែថវិកាពីកន្លែងផ្សេងមកផ្គត់ផ្គង់តម្រូវការនៅកម្ពុជា ។ នៅក្នុងភាសាអង់គ្លេស មានពាក្យទាក់ទិននឹងនយោបាយអន្តរជាតិមួយម៉ាត់ដែលពោលថា៖ រាលផលិទីក (RealPolitik) ដែលមានន័យថាប្រទេសនិមួយៗគិតអំពីផលប្រយោជន៍ខ្លួនមុនផលប្រយោជន៍ប្រទេសដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្ត ។ ចំណុចមួយនេះ មិនចាំបាច់និយាយក៏អ្នកដឹកនាំប្រទេសគួរយល់ដែរ ។ ចិនសន្យាចាំជួយខ្មែរគ្រប់កាលៈទេសៈ ចិនក៏អាចបោះបង់ចោលខ្មែរគ្រប់កាលៈទសៈដែរនៅពេលដែលប្រទេសគេជួបផលវិបាក ឬក៏ខ្មែរលែងមានផលប្រយោជន៍សម្រាប់គេ ។ កាលពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៦០ មានរឿងស្រដៀងគ្នានេះកើតឡើង ដែលតម្រូវឲ្យប្រទេសខ្មែរជ្រើសរើសរវាងជំនួយរបស់ចិននិងអាមេរិក ។ សម្តេចសីហនុ គ្រានោះជ្រើសរើសយកជំនួយនិងទំនាក់ទំនងស្អិតរមួតជាមួយចិន ជាជាងជាមួយអាមេរិក ។ អ្វីដែលកើតឡើងរយៈពេល៣០ឆ្នាំក្រោយមក យើងមិនចាំបាច់និយាយទេ ។ ថ្នាក់ដឹកនាំនៅស្រុកខ្មែរដែលមានវ័យចំណាស់សព្វថ្ងៃ គាត់ដឹងជាក់លាក់ណាស់ ។ ខ្ញុំគ្មានបំណងរិះគន់នរណាម្នាក់អំពីមហន្តរាយនៅស្រុកខ្មែរកាលគ្រាកន្លងទៅនោះទេ គ្រាន់តែចង់គូសបញ្ជាក់ថា មេរៀនប្រវត្តិសាស្ត្រ ទើបតែកន្លងទៅមិនទាន់ស្ងួតទឹកប៊ិកនៅឡើយទេ ។ យើងគប្បីយកមេរៀនចាស់នោះមកវិភាគពិចារណាហើយជ្រើសរើសរកផ្លូវមួយដែលមានសុវត្ដភាពដើម្បីដើរ ។ នយោបាយដឹកនាំប្រទេស មិនដូចការដឹកនាំគ្រួសារទេ ដើរខុសមួយជំហានអាចនាំទុក្ខដល់រាស្ត្រពេញមួយនគរ និងមហន្តរាយដល់ប្រទេសជាតិធ្ងន់ធ្ងរទៀតផង ៕