ចំណីខួរក្បាល

ជ្រុងមួយនៃការវិនិយោគរបស់ចិននៅកម្ពុជា ហេតុអ្វីបានជាចិនដាក់លក្ខខណ្ឌឲ្យកម្ពុជាទទួលយកពលករចិនមកធ្វើការនៅកម្ពុជាភ្ជាប់ជាមួយនិងគម្រោងនានាដែលបង្កើតឡើងដោយហិរញ្ញប្បទានរបស់ចិន? ចម្លើយលើគោកមួយគឺដើម្បីចំរាញ់យកលុយដែលចិនឲ្យខ្ចីនោះទៅស្រុកចិនវិញ ។ ប៉ុន្តែ ចំណុចមួយទៀតដែលមនុស្សទូទៅមើលរំលង គឺបញ្ហាសង្គមនៅក្នុងប្រទេសចិន ។ ឆ្ងល់ទេ ថាតើហេតុអ្វីបានជាពលករចិនភាគច្រើនដែលមកធ្វើការក្នុងស្រុកខ្មែរ ជាយុវជន ។ កាលលោក ជីវ តាក្វាន់ មកទស្សកិច្ចនៅកម្ពុជានាចុងសតវត្សទី ១៣ គាត់បានសរសេរនៅក្នុងកំណត់ហេតុគាត់ថា៖ ជនជាតិចិនដែលមកដល់ស្រុកខ្មែរ ពួកគេតែងតែស្វែងរកស្ត្រីខ្មែរមកធ្វើជាភរិយា ដើម្បីទទួលបាសារប្រយោជន៍ជាច្រើន ។ "សារប្រយោជន៍" គឺជាអ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលចិនដ៏ឆ្លាតវាងវៃសព្វថ្ងៃកំពុងស្វែងរកនិងទទួលបាននៅកម្ពុជា ។ ដើម្បីគ្រុបគ្រងកំណើនពលរដ្ឋនៅក្នុងប្រទេសចិន នៅក្នុងទសវត្សឆ្នាំ ១៩៧០ ៨០ និង ៩០ ចិនបានបង្កើតគោលនយោបាយ កូនមួយសម្រាប់គ្រួសារមួយ (One Child Policy) ។ ការដាក់កំហិតនេះបានបង្កឲ្យមានផលវិបាកមួយសម្រាប់គ្រួសារចិនផងទាំងពួងដែលត្រូវការកូនប្រុសដើម្បីស្នងវង្សត្រកូល ។ ដូច្នេះ ដើម្បីមានកូនប្រុសបន្តពូជពង្ស គ្រួសារចិនជាច្រើនបានពន្លូតកូនចោល នៅពេលពិនិត្យឃើញថាគ៌កដែលនៅក្នុងផ្ទៃមានភេទជាស្រី ។ ជាងសាមសិបឆ្នាំក្រោយមក ការជំរឿនមួយបានបង្ហាញថា ពលរដ្ឋចិនដែលមានអាយុសែសិបឆ្នាំផ្លាយចុះមក ភេទប្រុសមានចំនួនច្រើនជាងភេទស្រីប្រមាណជា ៣៥ លាននាក់ ។ បានន័យថា ពលរដ្ឋចិនប្រមាណជា ៣៥លាននាក់ មិនអាចរកភរិយានៅក្នុងស្រុកចិនបានឡើយ ។ អតុល្យភាពភេទនៃពលរដ្ឋនេះ បានជម្រុញឲ្យរដ្ឋាភិបាលចិនលុបបំបាត់គោលនយោបាយ កូនមួយសម្រាប់គ្រួសារមួយ ដោយស្ងៀមស្ងាត់ ហើយក៏ស្វែងរកដំណោះស្រាយបញ្ហាសង្គមមួយនេះដោយស្ងៀមស្ងាត់ផងដែរ ។ ដំណោះស្រាយមួយដែលរដ្ឋាភិបាលចិនធ្វើគឺលើកទឹកចិត្តនិងផ្តល់ឱកាសការងារដល់យុវកម្លោះលើសតម្រូវការទាំងនោះទៅធ្វើការនៅក្នុងប្រទេសនានាមានកម្ពុជាជាដើម ។ គេមិនដឹងថា យុវបុរសចិនដែលមកធ្វើការនៅក្នុងស្រុកខ្មែរ មានប៉ុន្មាននាក់ដែលសម្រេចចិត្តយកភរិយានៅស្រុកខ្មែរទេ ។ ក្រសួងមហាផ្ទៃនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា អាចមានទិន្នន័យអំពីប្រការនេះ ។ មុននឹងបញ្ចប់ សូមគូសវាសបញ្ជាក់ដែរថា រឿងចិនមកស្វែងរកភរិយានៅស្រុកខ្មែរដើម្បីបន្តពូជពង្សវង្សមនុស្សនោះ គ្មានអ្វីគួរឲ្យចង្អៀតចង្អល់ចិត្តទេ ។ វាគ្រាន់តែជាអព្ភូតហេតុមួយនៃការគិតខុសរបស់មនុស្សតែប៉ុណ្ណោះ ៕

ចំណីខួរក្បាល

នយោបាយដោយគ្មានវិចារណញ្ញាណ (Politics without Principle) មុនពេលដែលគាត់ត្រូវបានគេធ្វើឃាត លោកមហាត្ម័ក គន្ធី បានកត់ត្រានូវអំពើគម្រក់ ឬអត់ប្រយោជន៍ចំនួន ៧ (The Seven Social Sins) ទុកជាដំបូន្មានឲ្យមនុស្សជៀសវាង ។ អំពើគម្រក់ទាំង៧នោះជាភាសាអង់គ្លេសគឺ៖ 1: Wealth without Work (ទ្រព្យដែលបានមកដោយទុច្ចរិត "ពុករលួយ") 2: Pleasure without Conscience (សប្បាយលើគំនរទុក្ខអ្នកដទៃ) 3: Knowledge without Character (បណ្ឌិតឥតខួរ) 4: Commerce without Morality (ធ្វើស្រែលើខ្នងរាស្ត្រ) 5: Science without Humanity (វិទ្យាសាស្ត្រខ្វះមនុស្សធម៌) 6: Religion without Sacrifice (សុំតែសីលមិនឲ្យទាន) 7: Politics without Principle (ធ្វើនយោបាយដោយគ្មានវិចារណញ្ញាណ) លោកមហាត្ម័ក គន្ធី ត្រូវបានក្មាន់កាំភ្លើងបាញ់សម្លាប់ដោយមិនទាន់បានបកស្រាយពិស្តារអំពីខ្លឹមសារនៃគំនិតនៅក្នុងបាបកម្មសង្គមទាំង ៧ នៅឡើយ ។ ប៉ុន្តែ បើយើងសង្កេតមើលអត្ថន័យនៅក្នុងពាក្យពេចន៍ទាំង៧នេះ វាហាក់ដូចជាមានសច្ចៈពេញលេញហើយ (Self-explained) ។ នយោបាយដោយគ្មានវិចារណញ្ញាណ គឺសំដៅលើការចូលរួមក្នុងកិច្ចការនយោបាយដោយគ្មានការបត់បែនតាមកាលៈទេសៈនិងបរិបទសង្គម ។ តាមពិត Politics without Principle គេអាចបកប្រែត្រឹមតែ នយោបាយដោយគ្មានគោលការណ៍ ។ ក៏ប៉ុន្តែ ខ្ញុំយកពាក្យ "វិចារណញ្ញាណ" មកជំនួសឲ្យពាក្យ "គោលការណ៍" ត្បិតចង់បង្ហាញថា នយោបាយដែលជាសីល្បៈ វាមានសោភណ្ឌនិងសម្រស់ខ្ពស់ហួសអំពីគោលការណ៍ ។ ការធ្វើនយោបាយឬចូលរួមក្នុងកិច្ចការនយោបាយ មិនមែនជាអំពើគម្រក់ដែលគួរឲ្យស្អប់ខ្ពើមឡើយ ។ អ្វីដែលក្លាយទៅជាភាពគម្រក់នោះ គឺការធ្លាក់ចុះលុះនៅក្នុងមោហៈនៃនយោបាយ ។ មនុស្សទូទៅគេហៅអ្នកដែលលុះនៅក្នុងមោហៈនយោបាយថា៖ អ្នកគាំទ្រផ្កាប់មុខ ឬក៏ ដាច់ណាត់និយម (Dogmatism) ។ អ្នកដែលធ្លាប់អានសំណេរ Satyagraha ឬ អំណាចសត្យ អាចមើលឃើញនូវអ្វីដែលជាហេតុផលនៃនយោបាយដោយគ្មានវិចារណញ្ញាណ ។ នៅក្នុងអំណាចសត្យ លោកមហាត្ម័ក គន្ធី បានលើកយកសេណារីយោ (Scenario) មកបកស្រាយបង្ហាញអំពីផលវិបាក (Predicament) ដែលមនុស្សអាចប្រឈមនៅក្នុងស្ថានភាពមួយ ។ សេណារីយោនោះគឺនិយាយអំពី ចោរ ។ លោកមហាត្ម័ក គន្ធី លើកឡើងថា៖ នៅពេលមានករណីចោរចូលមកលួចទ្រព្យសម្បត្តិរបស់យើង ប្រសិនបើចោរនោះជាជនជាតិជិតខាងដែលយើងស្អប់ដូចសត្រូវសួពូជ យើងអាចនឹងព្រួតគ្នាវាយចោរនោះរហូតដល់ស្លាប់ ។ ប៉ុន្តែ បើចោរដែលលួចទ្រព្យយើងជាជនរួមជាតិដែលមកពីស្រុកឆ្ងាយ យើងគ្រាន់តែវាយឲ្យទ្រមហើយប្រគល់ឲ្យប៉ូលិស ។ បើចោរនោះជាអ្នកភូមិផងរបងជាមួយ យើងមិនវាយទេ គឺគ្រាន់តែចាប់បញ្ជូនឲ្យប៉ូលីសតែប៉ុណ្ណោះ ។ បើចោរនោះជាញាតិឆ្ងាយ យើងត្រឹមតែដាក់ពាក្យស្នើឲ្យអាជ្ញាធរហាមបុគ្គលនោះមិនឲ្យចូលក្នុងបរិវេនផ្ទះយើងតទៅទៀត ។ បើចោរនោះជាបងប្អូនជីដូនមួយ ឬក្មួយបង្កើត យើងប្រហែលជាធ្វើត្រឹមតែហៅបុគ្គលនោះមកនិយាយអប់រំ ។ នៅចុងបញ្ចប់ ប្រសិនបើចោរនោះជាឪពុកម្តាយ ឬកូនបង្កើត យើងប្រាកដជាមិនឲ្យរឿងចោរកម្មនោះលេចឮចេញទៅក្រៅផ្ទះឡើយ ។ លោកមហាត្ម័ក គន្ធី បានលើកជាសំណួរថា ករណីចោរកម្មនេះជារឿងតែមួយទេ ហេតុអ្វីក៏យើងអាចមានប្រតិកម្មខុសៗគ្នា? ប្រការនេះគឺដោយសារតែ អំណាចសត្យ (Truth Force) ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងវិចារណញ្ញាណ ។ ការធ្វើនយោបាយដែលអនុលោមតាមបែបផែនសីល្បៈ វាមិនខុសអ្វីអំពីករណីឆ្លើយតបជាមួយនឹងចោរនៅក្នុងសេណារីយោខាងលើនេះឡើយ ។ ចំណុចសំខាន់ដែលអ្នកធ្វើនយោបាយគ្រប់រូបគួរយកមកពិចារណាគឺថា តើត្រូវជ្រើសយកករណីឆ្លើយតបនឹងចោរមួយណាមកអនុវត្ត ។ បើយើងទទួលស្គាល់ថា អ្នកនយោបាយដែលចូលមកដណ្តើមអំណាច ឬតួនាទីអំពីយើង ជាបងប្អូនជនរួមជាតិរបស់យើង នោះគ្មានហេតុផលអ្វីដែលត្រូវយករឿងស្លាប់រស់ ឬគុកច្រវ៉ាក់មកដាក់នៅក្នុងសមតិកម្មឡើយ ។ សរុបសេចក្តីមក ធ្វើនយោបាយដោយគ្មានគោលការណ៍ ឬវិចារណញ្ញាណ គឺសំដៅដល់ការយកគុកច្រវ៉ាក់និងអំពើហឹង្សាមកធ្វើជាត្រីមុខនៅក្នុងដំណើរការនយោបាយ ។ វាជាអំពើគម្រក់មួយដែលលោក មហាត្ម័ក គន្ធី យល់ថាមិនគួរបណ្តោយឲ្យកើតមាននៅក្នុងសង្គម ក៏ដូចជារឿងនយោបាយ ៕